Boekbesprekingen

Onlangs verscheen in eigen beheer Wonosoepeno. De familie Erentreich in Nederlands-Indië. Herinneringen aan de koloniale tijd, bezetting, revolutie en daarna (ISBN: 978-94-640-3911-5). De auteurs Han Gieske (Leiden 1945) en Frits Jansen (Soerabaja 1938) hebben respectievelijk een schoonmoeder (Christina Margaretha Elisabeth Saraswati, 1919-2009) en moeder (Sieta Batty, 1910-1984) die Erentreich heette. Zij waren dochters van Christiaan George Godfried (Diel) Erentreich (1869-1944) en Margarientjie Frederika (Moes) Loing (1887-1972). De auteurs identificeren Moes als een kleindochter van Mangkunegoro IV, die van 1853-1881 regeerde over het midden-Javaanse rijk Mangkunegaran. Haar inheemse naam luidde Siti Rahayu Tjokronegoro.

De Indische stamvader van de Erentreichs was Godfried Ehrentreich (de familienaam nog met een h als tweede letter gespeld). Hij kwam als matroos in V.O.C.-dienst aan boord van het schip “Kattendijke” in het voorjaar van 1768 op de rede van Batavia aan. Deze vroege komst naar Indië (nog in de V.O.C.-tijd) maakt dat de familie Erentreich tot de zogeheten oude Indische families mag worden gerekend. Godfried maakte als korporaal te Soerabaja in 1788 een testament waarin sprake was van zijn huishoudster de vrije Javaanse vrouw Tjincker. De auteurs achten het, mijns inziens terecht, aannemelijk dat zij Godfrieds concubine en de moeder van zijn zoon Christiaan Fredrik (overgrootvader van Diel) was.

Zoals de titel al aangeeft, baseerden de auteurs zich op herinneringen. Daarbij gaat het met name om de op schrift gestelde herinneringen van twee andere dochters van Diel en Moes Erentreich en de verhalen verteld door de schoonmoeder van de eerste auteur. Op basis daarvan schreven de auteurs een persoonlijk verhaal waarin de lezer de diverse familieleden van zeer nabij leert kennen. Dat er ook ruime aandacht is voor de historische context maakt deze publicatie extra aantrekkelijk. Het uiteindelijke resultaat zal niet alleen door de familie, maar ook door iedereen die van Indische familiegeschiedenis houdt met veel plezier worden gelezen.

Roel de Neve.